Doktora Tezi Görüntüleme

Öğrenci: Volkan YILDIRIM
Danışman: Prof. Dr. Tahsin YOMRALIOĞLU
Anabilim Dalı: Harita Mühendisliği
Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
Tez Adı: Doğalgaz İletim Hatlarının Belirlenmesi İçin Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Raster Tabanlı Bir Dinamik Modelin Geliştirilmesi
Tezin Türü: Doktora
Kabul Tarihi: 3/7/2009
Sayfa Sayısı: 168
Tez No: Dt698
Özet:

      

Bu çalışmada birçok çizgisel mühendislik yapısına uyarlanabilecek raster tabanlı dinamik bir güzergâh belirleme modeli geliştirilmiştir. Bu modelin uygulaması ise sadece Doğal Gaz İletim Hatları (DGİH) için gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda DGİH güzergâhlarına etki eden faktörler tespit edilmiş ve bu faktörlerin ağırlıkları Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Yöntemi (AHY) kullanılarak hesaplanmıştır. Bu faktörlere ait alt kriterler için de AHY yöntemi uygulanarak yüzey geçiş zorluğu derecelendirmesi yapılmıştır. Bu ağırlık değerleri dikkate alınarak DGİH için raster tabanlı güzergâh belirleme modeli oluşturulmuştur. Oluşturulan bu modelin gereksinimleri doğrultusunda ArcGIS 9.2 yazılımı üzerinden bir arayüz geliştirilmiştir. Bu arayüzde kullanıcı mevcut verilerine göre dinamik olarak faktör seçimi yapabilmekte ve önceden belirlenmiş faktör ağırlıklarını da isteğe bağlı olarak değiştirerek farklı amaçlara uygun olarak alternatif güzergâhlar belirleyebilmektedir. Model öncelikle mevcut Trabzon DGİH optimizasyonu sürecinde kullanılmış ve bu süreçte de performans, hız ve doğruluk gibi kriterler açısından test edilmiştir. Ayrıca oluşturulan bu model üzerinden Türkiye’de DGİH güzergâhı tespiti için, raster tabanlı bir maliyet yüzeyi haritası oluşturulmuştur. Bu yüzey üzerinden örnek iki adet doğalgaz iletim hattı için güzergâh önerisi yapılmıştır.