Yüksek Lisans Tezi Görüntüleme

Öğrenci: Yılmaz Erdal HABİBOĞLU
Danışman: Doç. Dr. Osman BEKTAŞ
Anabilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği
Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
Tez Adı: DOĞU PONTİD GÜNEY ZONUNDAKİ (BAYBURT-DEMİRÖZÜ) METAMORFİT-OFİYOLİT BİRLİĞİNİN (PULUR MASİFİ) JEOTEKTONİK ANLAMI
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Kabul Tarihi: 1/1/1980
Sayfa Sayısı: 104
Tez No: 230
Özet:

      

Demirözü güneyi, alt kıta kabuğu ve manto kayalarını (Mohoroviçiç Sınırı) birlikte yüzeyleyen ender yörelerdendir. Temeli oluşturan Pulur Masifi, granülit fasiyesinde gözlü gnays ve mikaşist, amfibolit fasiyesinde ise amfibolit ve şistlerden oluşmaktadır. Sözü edilen metamorfik kayaçlar ilerleyici metamorfizmanın yanında yeşilşist fasiyesinde gerileyen metamorfizma koşullarına maruz kalmıştır. Bu gerileyen metamorfizma koşulları masifin daha sığ derinliklere yükselmesi sırasında kazanılmış olmalıdır. Pulur masifi içerisinde intrüzyonlar halinde bulunan Demirözü ofiyolitik karmaşığı peridotit-gabro-diyorit-kuvarslı diyorit v.b. birimlerinden oluşmaktadır.

      

Metamorfitler üzerine aşınma uyumsuzluğu ile gelen riftleşmeyle ilgili Liyas yaşlı Hamurkesen formasyonu, tabanda konglomera, kumtaşı, marn, killi kireçtaşı ardalanması ve bunlara eşlik eden bimodal (bazik-asitik) volkanizmanın lav ve piroklastikleri ile karakteristiktir. Doğu Pontidlerdeki Liyas çökellerinin, kuzeyde kıtasal kabuğun daha üst zonlarını temsil eden düşük dereceli metamorfitler ve sığ granitler üzerinde görülmesi, daha güneyde aynı rift çökellerinin daha yüksek dereceli metamorfitler üzerinde bulunması, ayrıca bu metamorfitlerin peridotit-gabro-diyorit intrüzyonları ile kesilmesi, adı geçen dönemde kuzeyden güneye doğru gerilme rejimine bağlı olarak kabuk incelmesinin geliştiğini ortaya koyar.

      

Demirözü güneyinden sağlanan jeolojik bulguların yanısıra petrokimyasal veriler Doğu Pontid Güney Zonunda Liyas veya Liyas öncesi dönemde kıtasal bir riftleşmeyi kanıtlar niteliktedir. Metamorfitleri kesen doğu-batı doğrultulu dayklar, bimodal volkanizma ve Liyas yaşlı rift çökelleri adı geçen dönemdeki ekstansiyonun rejiminin bir sonucudur. Bu exstansiyon rejimine eşlik eden aktif veya pasif manto yükselimi ve ilerleyici kismi ergime modern rift bölgelerinde olduğu gibi yüksek TiO2(> 1) ve düşük TiO2(< 1)’ li bazaltlar? birlikte bulundurur. Bu bazaltların uyumsuz iz element içeriklerine göre hazrlanmış değişik diyagramlar Liyas dönemindeki rift volkanizmasının, okyanus ortası sırt bazaltlarına geçişli kıta içi bazaltları ile kalkalkali-alkali nitelikli ada yayı bazaltları özelliğinde olduğunu göstermiştir.

      

İnceleme alanında birbirinden oldukça farklı üç paleostres konumu saptanmıştır. Özellikle alt Kretase sonrası (?) oluşan KD-GB doğrultulu ters faylar ve buna paralel kıvrım eksenleri yörenin en önemli tektonik unsurlarıdır.

      

Yörede kayda değer ekonomik bir potansiyele rastlanmamıştır.