Yüksek Lisans Tezi Görüntüleme | |||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||
| Özet: | |||||||||||||||||||||
Litostratigrafi birimi esasına göre inceleme yapılan bölgede en yaşlı birimi tabanı oluşturan Permiyen öncesi yaşlı Aşağı mahalle metamorfitleri ile bu bu metamorfitleri kesen Permiyen yaşlı Gümüşhane granitleridir. Bu granitler yer yer yaşları Permiyen’den daha genç olan aplit daykları ile kesilmektedir. Bölgede bir temel durumunda olan Aşağı Mahalle metamorfitleri olası olarak Paleozoyik (Permiyen öncesi) yaşındadır. Permiyen öncesi yaşlı Aşağı Mahalle metamorfitleri ile Permiyen yaşlı Gümüşhane granitleri üzerine uyumsuz olarak Liyas yaşlı Eskibağlar Formasyonu gelir.Bu formasyon tabanda, yumrulu, kırmızı renkli, bol ammonitli kireçtaşı üyesi (Ü1) ile başlar, üstte doğru piroklastik tortuların egemen olduğu kumtaşı-marn-kiltaşı arakatkılı volkano-tortul seriye (Ü2) geçer. Formasyon subsidan karekterli bir havzada, genellikle karasal (batak, kıyı ovası) zaman zaman sığ deniz ortamında oluşmuştur.. Eskibağlar formasyonu üzerine uyumlu olarak karbonatlı fasiyeste gelişme gösteren Berdiga Formasyonu gelir. Dogger- Malm- Alt Kretase yaşlı bu formasyon üç üyeden oluşur; Birinci üye alt Dogger yaşlı dolomitik kireçtaşı (Ü1) üyesidir. Formasyon üste doğru Üst Dogger –Malm yaşlı kalın tabakalı, yer yer masif kireçtaşı üyesi (Ü2) ile devam eder. En üstte Alt Kretase yaşlı, ince tabakalı, bol fosilli kireçtaşı üyesi (Ü3) ile son bulur. Bu üye Armutluk Tepe’nin Güneyinde marnlarla yanal geçiş yapar. Formasyon genel özellikleriyle yüksek enerjili ve sığ bir ortamı (şelf fasiyesini) yansıtır. Berdiga Formasyonu üzerine uyumsuz olarak üst Kretase yaşlı Kermutdere Formasyonu gelir. İki üyeden oluşan formasyon tabanda konglomera ile yanal geçiş yapan, kırmızı renkli, Globotruncana’lı kireçtaşı üyesi (Ü1) ile başlar. Üste doğru yer yer çok az volkanik arakatkı içeren kumtaşı-kiltaşı ve marnlarla (Ü2) devam eder. Başlangıçta sığ olan çökelme ortamı gittikçe derinleşerek bir jeosenklinal özelliği kazanır. Kermutdere formasyonunu uyumsuz olarak üstleyen Eosen yaşlı Alibaba formasyonu, tabanda Numulutli kireçtaşı ile başlar. Üste doğru lav- tüfit- kumtaşı ve aglomera ile son bulur. Genel özellikleri ile sığ bir ortamı yansıtan bu formasyon eosen sonrası yaşlı ? andezitler tarafından kesilir. İnceleme alanında gözlenen dolerit sili olasılı olarak Eosen sonrası yaşlıdır. Bunların yanısıra yörede Kuvaterner yaşlı alüvyon ve yamaç molozlarıda bulunmaktadır. İnceleme alanında yüzeylenen kayaçlar Hersiniyen ve Alpin orojenez ve epirojenez hareketlerinin etkisinde kalmış ve bunun sonucu kıvrımlı ve kırıklı bir yapı kazanmışlardır. Hersiniyen orojenezinin hangi fazının etkin olduğu veri yetersizliği nedeniyle şüpheli ise de tabanı oluşturan permiyen yaşlı Gümüşhane Granitlerinin Hersiniyen orojenezi sırasında meydana gelen mağmatik bir faaliyetin ürünleri olduğu olasılığı kuvvetlidir. İnceleme alanı Alpin dağ oluşumu hareketleri ile şekillenmiştir. Austrik faza bağlı olarak hafif kıvrımlanmalarla, gravite fayları oluşmuştur. Anadolu fazı ise bölgede en etken fazdır. Bu faza bağlı olarak kıvrımlanmalar ile yırtılma ve bindirme fayları gelişmiştir. Bölge bugünkü yapısını Pireneyik fazı ile alırken hafif kıvrımlanmalar ile gravite fayları meydana gelmiş ve eski faylar da harekete geçmiştir. Liyas boyunca sıkışma (kompresyon) durumunda (Subsidan) bulunan bölge bu zaman sonlarına doğru gerilme (tansiyon) durumuna geçerken ortam karasaldan denizele dönüşmeye başlamıştır. Alt kretase sonlarında Austrik fazı etkisiyle bölge ilk defa kıvrımlanmış ve daha sonra aşınmaya uğramıştır. Üst Kretase başlangıcında bölgeye yerleşen deniz önce sığ iken daha sonra derinleşmiştir. Erinleşen bu denizde fliş fasiyesli tortulaşmaya andezitik bir denizaltı volkanizması eşlik etmiştir. Böylece yöredeki türbiditik kayaçlar oluşmuştur. Kuzeyden gelişen Eosen transgresyonu ile bölgeye yerleşen sığ denizde çeşitli fasiyeslere özgü birimler oluşurken andezitik volkanizma faaliyeti de meydana gelmiştir. Bölge pireneyik fazı ile kıvrımlanırken tamamen denizden kurtulmuş, günümüze kadar kara halinde kalmıştır.
| |||||||||||||||||||||